اسکنر

اسکنر ها یکی از وسایل جانبی کامپیوتر به حساب می آیند که نقش دستگاه ورودی اطلاعات را برای کامپیوترها ایفا می کنند. منظور از اطلاعات ، سندهای کاغذی یا عکسهای چاپی است که از طریق اسکنرها ، می توان به راحتی و در کمتر از یک دقیقه تصویر آنها را به کامپیوتر انتقال داد. از آن پس  این سندها و عکسهای شما ، به فایلهای دیجیتالی تبدیل می شوند که به راحتی می توان آنها را منتقل و ویرایش کرد.

درواقع اسکنر ها آمده اند تا تمام اسناد و عکسهای کاغذی ما را بصورت دیجیتالی به کامپیوترها منتقل کنند تا منظورهای ما از این کار برآورده شود. بطور مثال شاید شما بخواهید آلبوم عکسهای قدیمی خود را به رایانه منتقل کنید تا آنها را ویرایش کنید ، یا با دوستانتان به اشتراک بگذارید.

یکی از فایده های این کار در این است که اگر در اثر گذشت زمان ، عکسهای شما فرسوده و بی کیفیت شود ، شما نسخه ای از آنها را با همان کیفیت اولیه و بدون نگرانی از پوسیده شدن همیشه خواهید داشت.

یا شاید در مورد اسناد بخواهید نسخه ای از آنها را در کامپیوتر خود داشته باشید تا در مواقع لزوم به سرعت به نقل و انتقال آن بپردازید. زیرا این روش ارسال و دریافت بسیار سریعتر از روشهای ارسال پستی و سنتی است و کاربرد بیشتری دارد.

یک اسکنر رومیزی را تصور کنید. شما برای اسکن کردن یک برگه کاغذی ، ابتدا درب آنرا باز کرده ، سند را داخل آنها گذاشته و می بندید. سپس دکمه ی آغاز کار را می زنید و بعد از شنیدن صدایی، تصویر آنرا در کامپیوتر خود مشاهده می کنید. اما این روند چگونه اتفاق می افتد ؟

طرز کار اسکنر

اسکنرها بسته به نوع و مدل ساختشان دارای طرز کار متفاوت و پیچیده ای هستند از همین رو  برای رعایت اصل ساده گویی و خلاصه بودن مطلب ، به تشریح عملکرد اسکنرهای رومیزی می پردازیم زیرا تمامی اسکنر ها درواقع از سیستمی مشابه همین مدل بهره می برند.

بعد از قرار دادن تصویر یا سند مربوطه ، هد اسکن کننده که شامل لامپ روشن کننده ، دو یا چند آئینه ، لنز و ... است به حرکت در آمده و طول سطح اسکنر را می پیماید. لامپ روشن کننده وظیفه روشن کردن عکس/سند را برعهده می گیرد تا تصویر آن به آئینه اول و از طریق آن به آینه های بعدی تابیده شود. سپس تصویر در آئینه ی آخر متمرکز شده تا با کیفیت بالاتر در دسترس لنز و حسگر تصویر قرار گیرد. این حسگر فتون های نوری را به بار الکتریکی تبدیل کرده و مجموع آنها (سیگنالها) را به کامپیوتر می فرستد.

شاید برایتان سوال باشد که آن میله ای که در زیر شیشه اسکنر ها و در امتداد آن قرار گرفته چه وظیفه ای دارد ؟

این میله که هد (مجموع تمامی قطعات داخلی متحرک) بر روی آن سوار شده است برای آن است که هد در مسیر خود منحرف نشده و نلغزد تا تصویر بدون هرگونه اشکال ثبت شود.

قسمت داخلی درب تمامی اسکنرهای تخت ، صفحه ای به رنگ سفید دارد. این صفحه برای کمک به تفکیک مرزهای عکس یا سندی است که قصد اسکن کردن آنرا داریم. این صفحه سفید ، رنگ یکدستی را در پس زمینه تصویر ایجاد می کند لذا مرزبندی سند ما راحتتر می شود.

حال هرچه کیفیت قطعات بکار رفته در اسکنر ( موتور ، آیینه ها ، لنزها ، حسگر ها و لامپ ) بالاتر باشد ، کیفیت تصویر نهایی بالاتر خواهد بود.

واحد وضوح تصویر در  اسکنرها DPI ( Dot per Inch)  به معنی تعداد نقطه در هر اینچ می باشد که این نقاط همان نقاط ریز تصویر هستند.

انواع اسکنر بر حسب شکل ظاهری و نوع کارکرد

اسکنرهای تخت

این اسکنر ها در اندازه ی A4 و برای مصارف خانگی یا دفاتر شرکتی کوچک ساخته شده اند . قدرت و وضوح تصویر آنها در مقایسه با انواع بزرگتر و صنعتی پائین است. روش کاری آنها همانگونه است که در بالا به آن اشاره شد.

اسکنرهای شیت فد (Sheetfed)

این اسکنرها از نظر اندازه کوچک تر از مدل رومیزی هستند زیرا بجای اینکه عکس/سند را بر روی آن بگذارید ، آنهارا به داخل اسکنر می فرستید. درواقع به جای حرکت هد و حسگرها ، کاغذ حرکت می کند که این امر ممکن است کمی در کیفیت نهایی تصویر تاثیر منفی بگذارد.

اسکنرهای اسناد

این اسکنرها که برای مکانهای بزگتر ساخته شده اند دارای سیستم ADF  ( Auto Data Feeder)   هستند یعنی کاغذ ها را توسط موتورها و غلطکهایی به داخل می کشند و عملیات اسکن را روی آنها انجام می دهند . ضمناً در این دستگاه قسمتی وجود دارد که امکان بهره وری به سبک اسکنرهای تخت را نیز مهیا می کند.

اسکنرهای نقشه یا پلاتر

این اسکنرها همانطور که از نامشان پیداست برای اسکن کردن نقشه های عریض ( از اندازه A3 به بالا) و در طول نامحدود بکار گرفته می شوند. این اسکنرها ، نقشه ها را از یک سو گرفته و آنرا از بین هد خود عبور می دهد تا تصویر آنرا ثبت کند.

اسکنرهای فیلم و اسلاید

این اسکنرها که مخصوص نگاتیوهای عکس، اسلاید ها ، فیلم های رادیولوژی بکار می رود دارای قیمت بالایی هستند که می توانند تصویر را از روی فیلم ها و نگاتیو ها بخوانند.

اسکنرهای دستی قابل حمل

این اسکنرها بسیار کوچک بوده و از کیفیت بسیار پائینی برخوردارند. از اینرو برای اسکن عکس یا سندهایی که نیاز به کیقیت بالا دارند مناسب نیستند. این اسکنرها در انواع گوناگون و سایزهای مختلفی ساخته شده اند که کوچکترین آنها بصورت "مدادی"  بوده که به راحتی در  جیب جای می گیرد. این مدلها برای اسکن کردن خط به خط نوشته ها و کتابها درنظر گرفته شده اند. اسکنرهای دستی در اندازه های بزرگتری هم ( در حد عرض کاغذ ها ) عرضه شده اند. برای استفاده از آنها کافی است که آنها را بر روی سند مورد نظر بکشید تا تصویر ثبت شود.